Jednym z podstawowych pojęć obowiązujących w prawie administracyjnym jest obywatelstwo. W powszechnym, czysto przedmiotowym rozumieniu, obywatelstwo oznacza prawnie potwierdzoną przynależność do grupy obywateli danego państwa wraz z wszelkimi tego konsekwencjami. Czy regulowanie tego pojęcia nowymi przepisami jest w dzisiejszych, tak bardzo zglobalizowanych czasach jeszcze potrzebne?

Przywileje

Posiadanie obywatelstwa polskiego, tak jak obywatelstwa każdego innego kraju, jest swoistym przywilejem, z którym wiążą się jednak pewne konsekwencje. Do grupy przywilejów można zaliczyć między innymi możliwość uczęszczania na państwowe uczelnie (wyłącznie na studia dzienne) bez konieczności ponoszenia w związku z tym określonych kosztów czesnego, korzystanie z państwowej służby zdrowia, opiekę dyplomatyczną podczas pobytu za granicą, możliwość kupowania ziemi na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej praktycznie bez żadnych ograniczeń (nowa ustawa o obrocie ziemi rolnej wprowadza wprawdzie pewne ograniczenia również dla obywateli Państwa Polskiego, jednak już zupełnie uniemożliwia dostęp do handlu terenami uprawnymi wszystkim obcokrajowcom), świadczenia socjalne itd.

Obowiązki

Posiadanie obywatelstwa to profity, ale też i obowiązki. Zdecydowanie jednym z najpoważniejszych jest podległość polskiemu prawu, w tym i przepisom prawa administracyjnego - https://www.profinfo.pl/prawo-administracyjne-i-publiczne/. Wprawdzie podległość przepisom polskiego prawa dotyczy również wszystkich cudzoziemców przebywających na terytorium Państwa Polskiego, a nie posiadających polskiego obywatelstwa, jednak w ich przypadku – o ile ci dopuszczą się czynu prawem zabronionego – zawsze możliwe jest odesłanie do kraju ojczystego np. w celu wykonania zarządzonej w przez polskie sądy kary.

Nowe przepisy

Ponieważ ostatnie wydarzenia na świecie postawił rządy krajów europejskich przed zupełnie nowymi wyzwaniami związanymi z ogromnymi migracjami oraz zagrożeniem bezpieczeństwa wewnętrznego, nie ma się co dziwić, że poszczególne kraje – w tym Polska – postanowiły nowelizować przepisy określające zasady nadawania obywatelstwa.

Zgodnie z nową ustawą o obywatelstwie polskim, obywatelstwo to można uzyskać na trzy sposoby. Jest to:

• nabycie obywatelstwa polskiego z mocy prawa (np. dziecko urodzone z rodziców, z których co najmniej jeden posiada obywatelstwo polskie, dziecko urodzone na terytorium RP z rodziców nieznanych lub niepotwierdzonego obywatelstwa);
• nadanie obywatelstwa polskiego (obywatelstwo polskie może zostać nadane przez prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej na wniosek cudzoziemca, jest to jednak ścieżka zarezerwowana dla szczególnych przypadków);
• uznanie za obywatela polskiego (mogące nastąpić na wniosek cudzoziemca o ile ten spełni jeden ze ściśle określonych przez przepisy ustawy wymogów).